środa, 5 listopada 2014

Trujące rośliny doniczkowe

Toksyczne rośliny hodowane w doniczkach



Kwiaty zdobią nasze domy i nieraz trudno jest zrezygnować z pięknego, ale trującego kwiatu. Często też nie wiemy nawet jakie zagrożenie stanowi dla nas roślina, którą hodujemy w domu. Jeżeli decydujemy się hodować trujące kwiaty w naszych domach - pamiętajmy o zachowaniu ostrożności podczas zabiegów pielęgnacyjnych. Trujące rośliny należy ustawić w takim miejscu, aby dzieci i zwierzęta nie miały do nich dostępu. Szczególnie koty są narażone na kontakt z niebezpiecznymi kwiatami, gdyż chętnie buszują po parapetach i podgryzają liście i łodygi kwiatów. Należy także pamiętać, że wiele roślin trujących jest wykorzystywanych w medycynie, gdyż toksyczne substancje w nich zawarte stosowane w niewielkich ilościach mają działanie lecznicze. Pamiętajmy, że przy zachowaniu odpowiednich środków ostrożności toksyczne związki zawarte w roślinach nie będą stanowić dla nas zagrożenia. 

Najbardziej popularne doniczkowe rośliny trujące


Adenium arabskie - Adenium opasłe (Adenium obesum) 


Roślina pochodząca z Afryki, z której soku wytwarzane są trucizny do strzał, należy więc uważać na kontakt z ranami na ciele. 

Anturium (Anthurium Schott)


Drażniące substancje tej rośliny - saponiny, które występują w soku w ze­tknię­ciu ze skórą po­wo­du­ją po­draż­nie­nia, drażnią błony śluzowe. Gdy tok­sycz­na sub­stan­cja do­sta­nie się do ust, na­stę­pu­je obrzęk warg, ję­zy­ka i krta­ni, a spożycie an­tu­rium może skut­ko­wać za­bu­rze­nia­mi rytmu serca, nudnościami i wymiotami. Należy uważać, aby toksyna zawarta w soku nie dostała się do oczu, gdyż może się to skończyć za­pa­le­niem spo­jó­wek. Podczas pielęgnacji tej rośliny należy uważać, aby nie dotknąć oczu, ust, nosa, a po zabiegach pielęgnacyjnych dokładnie umyć ręce wodą z mydłem.

Bieluń dziędzierzawa - (Datura stramonium)


Ze względu na piękne kwiaty bieluń znany też pod nazwą datura, uprawiany jest jako roślina ozdobna. Jest bardzo toksyczny, a sub­stan­cja­mi od­po­wia­da­ją­cy­mi za jego tok­sycz­ność są L-hio­scy­ja­mi­na i L-sko­po­la­mi­na. Skutkiem spożycia fragmentów tej rośliny są silne halucynacje oraz drgawki, dochodzi do zwiększenia częstotliwości skurczów serca (palpitacji) i do jego stopniowego zmniejszania, a na skutek tego śpiączki lub nawet śmierci. Zgon po za­tru­ciu bie­lu­niem na­stę­pu­je na sku­tek po­ra­że­nia ośrod­ka od­de­cho­we­go.

Bluszcz pospolity (Hedera helix)


Jest bardzo niebezpieczną rośliną i wszyst­kie jej czę­ści (w tym rów­nież owoce) mogą być trujące. Po­wo­dem jest obec­ność sa­po­nin, które po­draż­nia­ją skórę i spo­jów­ki, po spo­ży­ciu ro­śli­ny wy­wo­łu­ją bie­gun­kę, gorączkę, wysypkę, alergię, halucynacje i odrętwienie a nawet za­trzy­ma­nie od­de­chu i konwulsje.  

Cyklamen perski (Cyclamen persicum)


Cy­kla­men, znany też jako fio­łek al­pej­ski, wy­stę­pu­je dziko w gó­rach Eu­ro­py, Azji Za­chod­niej i Afry­ki Pół­noc­nej. Jest piękną, ozdobną rośliną, dlatego też coraz chętniej jest uprawiany w doniczkach. Jego bulwy zawierają saponinę oraz cyklaminę - toksyny, które gdy dostaną się do organizmu powodują nudności, bóle żołądka, wymioty i biegunkę, a także zawroty głowy i silne pocenie się oraz drgawki. W skrajnych wypadkach może dojść nawet do porażenia. I chociaż spo­ży­cie cy­kla­me­nu nie po­wo­du­je śmier­ci, to jed­nak może mieć bar­dzo przy­kre skut­ki. Aby pomóc osobie zatrutej, należy wywołać wymioty, następnie podać węgiel i niezwłocznie zgłosić się do lekarza.

Difenbachia (Dieffenbachia amoena)


Di­fen­ba­chia jest ro­śli­ną tro­pi­kal­ną z Ame­ry­ce Po­łu­dnio­wej, a w na­szym kli­ma­cie świet­ne na­da­je się do upraw do­nicz­ko­wych. Należy jednak do roślin, których wszystkie części są trujące. W swo­ich ozdob­nych li­ściach kryje ra­fi­dy – ostre jak igła krysz­ta­ły szcza­wia­nu wap­nia. To wła­śnie te krysz­ta­ły spra­wia­ją, że spo­ży­cie di­fen­ba­chii wy­wo­łu­je silne pie­cze­nie jamy ust­nej i gar­dła oraz pieczenie języka, biegunkę i zaburzenia rytmu serca, a nawet paraliż. Difenbachia oprócz dolegliwości przewodu pokarmowego powoduje paraliż strun głosowych uniemożliwiający mówienie i dzięki tej właściwości nazwana jest oficjalnie "trzciną głupców". Osobie, u której wystąpiły objawy zatrucia, należy podać dużą ilość płynów i jak najszybciej zawieźć do lekarza.

Figowiec - fikus (Ficus L.)


Trujący jest mleczny sok zawarty w liściach i łodygach, który zawiera zawiera lateks i składa się z kauczuku, kumaryny, żywicy i białka, a jego spożycie jest bardzo niebezpieczne. Może spowodować bóle brzucha i wymioty, a także wywoływać katar, astmę oskrzelową i duszności oraz bóle brzucha. Zaschnięte drobinki soku mlecznego fikusa mogą unosić się w powietrzu, powodując podrażnienia. Dlatego osoby szczególnie wrażliwe oraz uczulone na lateks nie powinny trzymać w domu fikusów. Pomocne przy zatruciu figowcem jest podawanie dużej ilości płynów oraz węgla.

Filodendron (Philodendron Schott)


Silne podrażnienia skóry może wywołać kontakt z filodendronem. Po spożyciu jakiejkolwiek części tej rośliny mogą wystąpić objawy zatrucia takie jak: nadmierne wydzielanie śliny (ślinotok), podrażnienia gardła i żołądka.

Gwiazda betlejemska - Poinsecja - Wilczomlecz nadobny (Euphorbia pulcherrima)

Należy do roślin wilczomleczowatych i wszystkie gatunki wilczomlecza są trujące. Wilczomlecz zawiera sok mleczny, który – może powodować podrażnienia skóry. Dlatego do przycinania tych roślin należy używać gumowych rękawiczek. Wypływanie soku mlecznego można zatamować, obmywając pędy (w miejscu cięcia) ciepłą wodą, a następnie rany posypujemy sproszkowanym węglem drzewnym. Spożycie łodyg lub liści gwiazdy betlejemskiej może doprowadzić do biegunki i uszkodzenia nerek. Najbardziej trujące są barwne przylistki.

Kliwia cynobrowa (Clivia miniata)


Alkaloidy zawarte w tej afrykańskiej roślinie są wy­jąt­ko­wo nie­bez­piecz­ne dla dzieci i zwie­rząt do­mo­wych. Po spożyciu jakiejkolwiek części tej rośliny mogą się pojawić objawy za­tru­cia takie jak śli­no­tok, ka­szel i wy­mio­ty. Spo­ży­ta w du­żych ilo­ściach po­wo­du­je na­tych­mia­sto­wą śmierć.

Kroton - Trójskrzyn pstry (Codiaeum) 


Kroton tak jak gwiazda betlejemska należy do roślin wilczomleczowatych. Wszystkie jego części (łodygi, liście, korzenie) zawierają bia­ły sok, który w kontakcie ze skórą może wywoływać podrażnienia, a w przypadku zjedzenia ro­śli­ny może po­wo­do­wać bóle brzu­cha, biegunkę, nud­no­ści, wy­syp­kę. Gdy sok do­sta­nie się do oka, wy­wo­łu­je pie­cze­nie i łza­wie­nie oczu, a także może dojść do oparzeń i podrażnień. Bywają przypadki gdzie dochodzi do uszkodzenia nerek. 

Lilia długokwiatowa (Lilium longiflorum)


Lilie mają piękne kwiaty i dzięki temu używane są do komponowania wiązanek i bukietów. Na­le­ży jed­nak pa­mię­tać, że są gatunki trujące i do takich zaliczana jest lilia długokwiatowa. Ro­śli­na te za­wie­ra­ dużą ilość tru­ją­cych al­ka­lo­idów, którymi zatrucie może objawiać się silnymi bólami brzucha i zawrotami głowy. Wdychanie woni lilii nie jest niebezpieczne, ale należy chronić przed nią zwierzęta domowe dla których kwiaty lilii mogą okazać się zabójcze.

Monstera dziurkowana (Monstera deliciosa) 


Podobnie jak u filodendronów zawiera (głównie korzeń) nieznaną substancję drażniącą skórę oraz błony śluzowe. W przypadku spożycia mogą wystąpić wymioty. Osobie zatrutej podajemy dużą ilość płynów, wapno i natychmiast zawozimy ją do lekarza.

Oleander pospolity (Nerium oleander)


Ole­an­der jest bardzo piękną rośliną o kwiatach mających cudowną, słodką woń. Jednakże jest bardzo trujący, a substancje toksyczne zawarte w liściach, pędach, kwiatach, a szczególnie w nektarze są szczególnie toksyczne. Jeżeli w domu są małe dzieci, to radzę zdecydowanie zrezygnować z uprawy tego krzewu. Spo­ży­cie nawet ma­łe­go li­ścia tej ro­śli­ny grozi śmier­cią. Za toksyczność tej rośliny odpowiada oleandryna, która powoduje zanik czu­cia w ustach, wy­mio­ty, biegunkę, bóle głowy i drgawki, roz­sze­rze­nie źre­nic i za­bu­rze­nia pracy serca. Oleandry zawierają alkaloidy i działające nasercowo glikozydy. Substancje te mogą doprowadzić do zaburzenia rytmu serca (przyspieszenie, zwolnienie, nierówne bicie). W skrajnych przypadkach zatrucie oleandrem może doprowadzić nawet do śmierci. Nawet jeśli zatrucie nie doprowadzi do śmierci, to skutki wywołane zatruciem są bardzo groźne, gdyż wywołują depresję samobójczą. W In­diach od­no­to­wa­no bar­dzo dużą licz­bę przy­pad­ków sa­mo­bójstw po zje­dze­niu liści ole­an­dra.

Pierwiosnek kubkowaty (Primulobconica) 


Primina to wydzielina z włosków gruczołowych prymuli. Jest toksyczna i może wywołać zaczerwienienie, silne swędzenie a nawet pojawienie się pęcherzy. Aby zneutralizować działanie toksycznej wydzieliny należy umyć skórę ciepłą wodą. 

Psianka koralowa (Solanum pseudocapsicum) - Psianka paprykowa  (Solanum capsicastrum)


Jest to roślina bardzo ozdobna, ale niestety trująca. Wszystkie części psianki zawierają solanokapsynę. Roślina ta ma czerwone owoce, które kształtem przypominają małe pomidory. Psianka paprykowa ma małe papryczki. Zjedzenie tych dekoracyjnych owoców może spowodować zaburzenia przewodu pokarmowego (nudności, wymioty, bóle brzucha). Aby zneutralizować działanie solanokapsyny, należy podawać duże ilości płynów. Trzeba pamiętać, że bardzo duże stężenie tej trującej substancji może doprowadzić do śmierci.

Objawy zatrucia


Trucizna zawarta w roślinach może powodować wiele objawów zarówno u ludzi jak i zwierząt. Do najczęściej spotykanych objawów należą: mdłości i biegunka, wymioty, bóle brzucha, gorączka, zawroty głowy, obrzęki jamy ustnej, gardła, krtani, podrażnienia skóry i oczu, wysypka, pęcherze oraz zaburzenia pracy serca, trudności w oddychaniu, a w skrajnych przypadkach halucynacje, konwulsje, drgawki, paraliż, śpiączka, a w skrajnych przypadkach może wystąpić śmierć.

Co robić w przypadku zatrucia?

Gdy zauważysz objawy zatrucia - natychmiast należy wywołać wymioty, podać węgiel, który pochłania truciznę z żołądka, a w niektórych przypadkach dobrze jest podawać dużą ilość wody, by rozrzedzić trujące związki i przyspieszyć ich wydalanie z organizmu. 
Pamiętaj! Nie podawaj żadnych leków, ani płynów jeżeli występują zaburzenia świadomości (halucynacje). Osobę z objawami zatrucia trzeba jak najszybciej zawieźć do szpitala. Dobrze jest też wiedzieć jaka roślina spowodowała zatrucie i powiedzieć o tym lekarzowi, aby wiedział, jakie substancje toksyczne zawiera dana roślina. Jeśli dojdzie jedynie do podrażnienia skóry np. sokiem mlecznym, należy dokładnie umyć ręce ciepłą wodą.

Groźne toksyny

Najbardziej niebezpieczne toksyny, jakie wytwarzają rośliny domowe, to glikozydy nasercowe, które prowadzą do poważnych zaburzeń rytmu serca. Do zatrucia dochodzi jednak wtedy, gdy połkniemy toksyczną substancję. Roślina, która wytwarza tę truciznę to oleander pospolity.

Inne trujące związki to szczawiany wapnia (czyli rafidy), które mogą wywoływać podrażnienia skóry i oczu, drażnią śluzówkę jamy ustnej i przewód pokarmowy. Połknięcie soku zwierającego szczawiany wapnia może doprowadzić do obrzęków górnych dróg oddechowych. Szczególnie niebezpieczne jest wystąpienie opuchlizny krtani, które uniemożliwia oddychanie. Popularne rośliny domowe, które zawierają szczawiany wapnia to np.: anturium, difenbachia, filodendron, skrzydłokwiat. 

Sok biały jak mleko

Jeżeli z rośliny po jej uszkodzeniu wypływa biały sok (np. wilczomlecz piękny zwany gwiazdą betlejemską czy kroton) - to znak, że jest to toksyna, która może powodować podrażnienia oczu, jamy ustnej i przewodu pokarmowego. Należy zachować szczególne środki ostrożności przy przesadzaniu i przycinaniu roślin zawierających sok mleczny i wszystkie czynności pielęgnacyjne wykonywać w gumowych rękawiczkach.


© Wszelkie prawa do publikacji zastrzeżone przez: ekogajusz.blogspot.com


1 komentarz:

  1. Cenne źródło wiedzy i ważna przestroga, by dziecko lub zwierzak się nie zatruł.

    OdpowiedzUsuń